Hàng nghìn người dự lễ 70 năm lập đội du kích Ba Tơ
Tại buổi lễ, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Lê Viết Chữ ôn lại truyền thống cách mạng hào hùng của quân và dân Quảng Ngãi. Cuộc khởi nghĩa Ba Tơ ngày 11/3/1945 thắng lợi khai sinh ra chính quyền cách mạng đầu tiên ở Quảng Ngãi. Đội du kích Ba Tơ ra đời, trở thành lực lượng vũ trang cách mạng đầu tiên của nhân dân Quảng Ngãi dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng. Đây cũng là đơn vị tiền thân của lực lượng vũ trang nhân dân ở Nam Trung Bộ, một trong những lực lượng tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam.
Tại lễ kỷ niệm, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cuộc khởi nghĩa Ba Tơ là một trong số ít cuộc khởi nghĩa trước năm 1945 giành thắng lợi tạo tiền đề cho Cách mạng tháng Tám sớm thành công đã được ghi vào thiên sử vàng của dân tộc.
Ông Phan Đệ (bên phải, ngụ huyện Sơn Tịnh), thành viên đội du kích Ba Tơ, rưng rưng khi gặp lại Trung tướng Nguyễn Đôn, một trong những lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Ba Tơ 70 năm trước. Ảnh: Trí Tín.
Đảng, Nhà nước từng phong tặng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Ba Tơ danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Nhân dịp này, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba cho cán bộ, nhân dân địa phương vì đã có những công lao to lớn đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Theo tài liệu lịch sử, trưa 10/3/1945, Ba Tơ nhận được tin Nhật đảo chính lật đổ Pháp. Ngay tối hôm đó, chi bộ quyết định lãnh đạo khởi nghĩa. Lợi dụng thời cơ chính quyền Trung ương của Nhật còn chưa ổn định ở Đông Dương, tổ chức của Đảng Cộng sản Đông Dương ở Ba Tơ lập ra Ủy ban Khởi nghĩa, lãnh đạo quần chúng phá "căng an trí" (nơi giam tù chính in pp trị) giành chính quyền.
Ông Huỳnh Đại Đức (trái, ngụ TP HCM) vui mừng gặp lại Đại tá Phạm Hương, thành viên Đội du kích Ba xin giay phep treo bang ron Tơ. Ảnh: Trí Tín.
Chiều 11/3, cuộc mít tinh được tổ chức tại sân trại giam đã biến thành cuộc biểu tình kéo đi vây đồn Ba Tơ. Sĩ quan Pháp chỉ huy đồn bỏ chạy, quân lính đầu hàng. Chính quyền cộng sản được thành lập, đội du kích Ba Tơ ra đời. Đây là đội quân vũ trang cách mạng thoát ly đầu tiên của Đảng Cộng sản Đông Dương ở miền Trung Trung Kỳ. Đội quân du kích này đã hoạt động tốt và trở thành lực lượng nòng cốt trong Cao trào kháng Nhật cứu nước 1945, xây dựng và phát triển các chiến khu chống Nhật ở Quảng Ngãi.
Phát huy truyền thống của cuộc khởi nghĩa Ba Tơ, quân và dân Quảng Ngãi cùng cả nước tiến lên làm cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, liên tiếp giành thắng lợi trong 9 in hiflex năm kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954) và 21 năm chống Mỹ, cứu nước (1954-1975).
Trí Tín